
Nimfa Histaja siedząca na galerze – przepiękny srebrny tetrobol sprzed ponad 2000 lat.
Histiaia była jednym z miast w pobliżu północnego wybrzeża Eubei, drugiej co do wielkości wyspy greckiej. Należała do najstarszych miast eubejskich. Legenda głosi, że jej nazwa pochodzi od mitycznej nimfy Histiai. Co więcej, niektórzy badacze twierdzą, że to właśnie Eubea mogła być miejscem, w którym po raz pierwszy zastosowano alfabet grecki w VIII wieku przed nasza erą. Część źródeł twierdzi również, że na wyspie mieszkał słynny poeta Homer.
Grecki tetrobol. Historyczna pamiątka z Histai
Monetę wybito ze srebra pomiędzy 350 a 100 rokiem p.n.e. na wyspie Eubea. Tetrobol stanowi czterokrotność obola, popularnej jednostki monetarnej i wagowej w starożytnej Grecji. Jego waga to ok 1,8 g, średnica ok 12 mm.
Na awersie antycznego tetrobola przedstawiono głowę nimfy Histiai o fantazyjnie upiętych włosach (wieniec utworzony z kiści winogron), zwróconą w prawo. Na rewersie natomiast widnieje galera z nimfą siedząca na rufie, trzymającą sztandar wojenny.
Numizmat jest w bardzo pięknym stanie zachowania. Emisje takie charakteryzują się tym, że trafiły do obiegu oraz powszechnie funkcjonowały jako środek płatniczy. Monety te najczęściej noszą ślady zużycia, na które składają się: wytarcia detali, zarysowania oraz drobne defekty mechaniczne. Na wszystkich monetach może pojawić się naturalna patyna lub zabrudzenia niezależnie od stopu metalu, z którego zostały wybite, rocznika czy sposobu przechowywania. Zjawiska te są jak najbardziej naturalne i nie wpływają na stan zachowania oraz wartość kolekcjonerską monet.
Zobacz srebrne monety w ofercie Skarbnicy Narodowej
W obiegu pozostawały zarówno wielokrotności obola jak i jego mniejsze części: tetrobol (cztery obole), triobol (trzy obole), diobol (podwójny obol), trihemiobol (półtora obola), tritartemorion (¾ obola), hemiobol (połowa obola), tetartemorion (¼ obola), hemitartemorion (1/8 obola).
Obole dzieliły się głównie na osiem monet miedzianych (gr. chalkoi), zaś sześć oboli stanowiło wartość jednej drachmy. Waga oboli była zróżnicowana w zależności od systemu monetarnego, który obowiązywał na danym obszarze. Przykładowo obol w systemie egińskim ważył ok. 1,04 g, w systemie attyckim ok 0,72 g a w systemie korynckim ok 0,48 g co nastręczało trudności w przeliczaniu w przypadku wymiany monet.
Starożytna strzała i potwierdzenie autentyczności
Do monety dołączono grot autentycznej starożytnej strzały używanej w „greckim świecie”. Uważa się, że strzała mogła pochodzić z miasta Pantikapajon – była to starożytna kolonia grecka założona w VI wieku p.n.e. na Krymie na Półwyspie Kerczeńskim nad Morzem Czarnym.
Do bezpiecznego przechowywania i ekspozycji monety służy ekskluzywne drewniane pudełko kolekcjonerskie. Autentyczność emisji potwierdza Certyfikat Skarbnicy Narodowej.
Historia Eubei
Eubea to druga co do wielkości wyspa grecka, po Krecie, i szósta co do wielkości na Morzu Śródziemnym. Ma około 180 km długości i 6-50 km szerokości. Od stałego lądu oddziela ją cieśnina Ewripos, znana także z silnych prądów morskich zmieniających kierunek kilka razy dziennie. Nazwa wyspy pochodzi od greckich słów oznaczających „ziemię dobrze odżywionych wołów”.

Państwa-Miasta: Chalkida i Eretria
Historię Eubei tworzyły przede wszystkim dwa główne państwa-miasta: Chalkida i Eretria, ważne ośrodki handlowe antycznej Grecji. Rywalizowały one ze sobą, co w efekcie doprowadziło do wojny lelantyńskiej (710-650 p.n.e.), jednej z najwcześniejszych wojen w Grecji, w której uczestniczyło wiele innych miast.Eubea była bez wątpienia strategicznie ważna dla Aten jako źródło zboża i bydła oraz jako obszar wpływów. Ateny kontrolowały wyspę, aby chronić również swoje szlaki handlowe. Chalkida, Eretria i Histaia zmagały się z dominacją Aten.
Z rąk do rąk. Persowie, Ateńczycy, Filip II Macedoński
Po bitwie pod Artemizjum w 480 r. p.n.e., Histaia znalazła się pod panowaniem Persów, a po ich wypędzeniu – Aten. W 446 r. p.n.e. mieszkańcy wyspy wzniecili bunt przeciwko Atenom, co doprowadziło do wypędzenia mieszkańców przez Peryklesa i zasiedlenia miasta ateńskimi kolonistami. Pod koniec wojny peloponeskiej (431-404 p.n.e.) Oreos znalazło się pod kontrolą Sparty. W połowie IV w. p.n.e. miasto dostało się w ręce Filipa II Macedońskiego i pozostało mu wierne nawet w wojnie z Atenami.
Pod władzą Rzymu i Bizancjum. Powrót do Grecji
W 200 r. p.n.e. Oreos zostało zajęte przez Rzymian. W średniowieczu wyspa była częścią Bizancjum, a po czwartej krucjacie została podzielona między rody lombardzkie. W 1479 r. Eubea została zajęta przez Imperium Osmańskie. Po wojnie o niepodległość w 1830 r. Eubea ostatecznie wróciła do Grecji i stała się częścią niezależnego królestwa greckiego.
Przeczytaj również
Meduza, jedna z najszpetniejszych kobiet w greckiej mitologii, odpychała nie tylko swym wyglądem, ale budziła także wielki strach. Na jej głowie zamiast włosów wiły się węże, a każdy kto spojrzał w jej oczy zamieniał się w kamień. Cały artykuł o greckiej monecie z wizerunkiem meduzy