Frank Vreneli z 1915 roku, nominat 100 franków szwajcarskich
Frank Vreneli o nominale 100 franków z 1925 roku

Moneta Frank Vreneli z 1925 roku uchodzi za największą i najpiękniejszą złotą monetę Konfederacji Szwajcarskiej. Z okazji jej stulecia Mennica Szwajcarska, gość honorowy targów numizmatycznych World Money Fair 2025, zaprezentowała monetę kolekcjonerską.

Frank Vreneli

To powiększona wersja 10-frankowej monety Goldvreneli. Nigdy nie była środkiem płatniczym, ale prezentem honorowym i dyplomatycznym. Monety o nominale 100 franków szwajcarskich bito tylko raz w 1925 roku. Miały następujace parametry: nakład 5 000 sztuk, masa 32,258 gramów, średnica 35 mm, próba złota 900/1000. Napis na rancie DOMINUS PROVIDEBIT.

Istnieją różne opowieści o 5000 sztuk wybitych w 1925 roku. Bez wątpienia nie wszystkie monety o nominale 100 franków trafiły do obiegu kolekcjonerskiego. Dziś te monety na aukcjach osiągają cenę od 10 000 do 20 000 franków szwajcarskich.

Na rewersie widzimy głowę kobiety, napis „HELVETIA” i podpis artysty – F. Landry. Na awersie – krzyż szwajcarski w promienistej aureoli, nominał i rok wybicia. Na dole wieniec z kwiatami róży alpejskiej i goryczki oraz oznaczenie mennicy „B” (Berno).

Młoda dziewczyna czy matka narodu?

Vreneli to nieoficjalna nazwa złotych monet o nominałach 10, 20 i 100 franków szwajcarskich bitych w latach 1897-1936, 1947 oraz 1949. Autorem projektu był Fritz Landry. Polska nazwa tej monety to Głowa Helwecji.

Nazwy Vreneli po raz pierwszy użyto w 1943 roku, niejasne jest jednak jej pochodzenie. Postać na monecie przypomina bardziej młodą dziewczynę niż matkę narodu (Helwecja). Niektórzy interpretują to również jako zdrobnienie od imienia Verena.

Zobacz złote monety w ofercie Skarbnicy Narodowej

Stulecie złotej monety stufrankowej Vreneli

Z okazji stu lat od wybicia pierwszej stufrankowej monety Mennica Szwajcarska pokazała na targach numizmatycznych World Money Fair w Berlinie jej jubileuszową edycję, łączącą tradycję ze współczesnością. Mennica wyemituje monetę 1. lipca 2025 roku w nakładzie zaledwie 2500 sztuk.

Frank Vreneli, 2025 rok
Frank Vreneli wybity z okazji stulecia złotej monety Vreneli o nominale 100 franków

Moneta z 2025 roku nawiązuje do oryginalnego projektu, a jej autorką jest ceniona medalierka Chiara Principe. Na awersie widzimy współczesne przedstawienie młodej kobiety, która symbolizuje spojrzenie w przyszłość. Na jej głowie wieniec laurowy, uosobienie mądrości i triumfu. Po lewej stronie widzimy szwajcarski krzyż otoczony promienistą aureolą, Alpy szwajcarskie i szarotkę alpejską. Z prawej strony portretu lata rocznicowe (1925 – 2025), a u góry rewers oryginalnej 100-frankowej monety Vreneli. Na dole wieniec z kwiatami róży alpejskiej i goryczki, z prawej strony łacińska nazwa Szwajcarii: CONFOEDERATIO HELVETICA

Na rewersie widzimy wizerunek zamężnej kobiety (o czym świadczy sposób uczesania) na tle szwajcarskich Alp, wieniec z kwiatami róży alpejskiej i goryczki, nominał 100 franków, podpis artystki CP (Chiara Principe) i oznaczenie mennicy „B” (Berno). Napis na rancie „DOMINUS PROVIDEBIT” oznacza po łacińsku „Pan zapewni”.

Moneta upamiętniająca 100-lecie monety frank Vreneli jest identyczna pod względem parametrów technicznych. Wstępna cena sprzedaży to 3 500 franków szwajcarskich, czyli ponad 15 i pół tysiąca złotych polskich.

Mennica Szwajcarska

Historia franka szwajcarskiego zaczyna się w 1850 roku. W tym roku, po uchwaleniu ustawy o mennictwie, wprowadzono jednolity system monetarny w całej Szwajcarii. Początkowo, z powodu braku odpowiedniego zaplecza, monety były bite we Francji. Zaś Mennicę Szwajcarską (Swissmint) otwarto w 1855 roku w Bernie.

Mennica Szwajcarska wybija monety obiegowe i kolekcjonerskie, a także medale. Odgrywa kluczową rolę w szwajcarskim systemie finansowym, zapewniając wysoką jakość i bezpieczeństwo produkowanych monet. Swissmint wprowadziła wiele innowacji technologicznych, które pozwoliły na produkcję monet o wyjątkowej precyzji i estetyce.

W Mennicy Szwajcarskiej pracuje obecnie siedemnaście osób. W 2024 roku mennica wybiła 70 milionów monet wartych 48 milionów franków szwajcarskich.

Ciekawostki o Mennicy Szwajcarskiej

Swissmint była jedną z pierwszych mennic na świecie, która wprowadziła technologię laserową do produkcji monet.

Mennica regularnie wydaje monety okolicznościowe, upamiętniające ważne wydarzenia i postacie historyczne. W 2020 roku wydano monetę z wizerunkiem Rogera Federera, co było pierwszym przypadkiem, gdy żyjąca osoba została uhonorowana na szwajcarskiej monecie.

Swissmint stawia na zrównoważony rozwój i troskę o środowisko, dlatego stosuje technologie zmniejszające zużycie energii i emisję CO2.

Frank szwajcarski

Frank szwajcarski (CHF) jest oficjalną walutą Szwajcarii oraz Liechtensteinu. Jest to bez wątpienia ceniona waluta i jedna z najbardziej stabilnych na świecie, co wynika z silnej gospodarki Szwajcarii oraz jej neutralnej polityki. Frank szwajcarski dzieli się na 100 centymów (lub rappenów w niemieckojęzycznej części kraju).

Współcześnie frank szwajcarski jest uważany za „bezpieczną przystań” dla inwestorów, szczególnie w czasach globalnych kryzysów finansowych. Kurs franka w ciągu ostatnich 21 lat systematycznie rósł, co jest wyznacznikiem jego wartości i stabilności. Na przykład, w 2004 roku kurs franka wynosił około 2,50 PLN, a obecnie jest to około 4,43 PLN.

Znaczący wzrost kursu franka obserwowaliśmy w 2015 roku, kiedy to Szwajcarski Bank Narodowy zrezygnował z obrony minimalnego kursu wymiany euro do franka. W ostatnich latach, globalne wydarzenia, takie jak pandemia COVID-19 oraz napaść Rosji na Ukrainę również przyczyniły się do umocnienia kursu franka.

Targi numizmatyczne World Money Fair

World Money Fair  to największe targi numizmatyczne w Europie. Do stolicy Niemiec co roku przyjeżdżają kolekcjonerzy, medalierzy, przedstawiciele mennic i dystrybutorzy, a swoje premiery mają emisje monet i banknotów z całego świata. Grupa Samlerhuset, do której należy Skarbnica Narodowa jest jednym z głównych udziałowców targów.

To wydarzenie, do którego kolekcjonerzy, inwestorzy i dystrybutorzy przygotowują się przez cały rok. Targi przyciągają setki wystawców oraz ponad kilkanaście tysięcy zwiedzających.

Reidar Nilsen i Goetz-Ulf Jungmichel, World Money Fair 2025
Reidar Nilsen i Goetz-Ulf Jungmichel, World Money Fair 2025

Przeczytaj również:

Moneta strzelecka z Lucerny upamiętniała Federalne Zawody Strzeleckie. Impreza organizowana przez Szwajcarski Klub Strzelecki to jedna z najważniejszych narodowych imprez, która niewątpliwie wzmacniała więzi społeczne w federacyjnym państwie. Cały artykuł