Numizmatyka jest jedną z ciekawszych form kolekcjonowania, dostępną niemal dla wszystkich. W kręgu zainteresowań kolekcjonerów znajdują się monety, medale, banknoty (a także przedmioty historyczne). Ze względu na długą i barwną historię monet jest to również ciekawa forma nauki historii. Monety towarzyszą nam od tysięcy lat. Dlatego też te, które kilkadziesiąt czy kilkaset lat temu były zwykłymi obiegowymi monetami, dziś pretendują do miana monet kolekcjonerskich. Każdy kolekcjoner marzy o tym, żeby jego zbiór był okazały, a w jego skład wchodziły numizmaty w najlepszym stanie zachowania. W numizmatyce jednak niektóre monety są bardzo trudne do zdobycia w przyzwoitym stanie zachowania. Stąd też często pojawiające się dysproporcje w cenach rynkowych pomiędzy monetami tego samego typu. W związku z tym bardzo ważne jest, aby umiejętnie obchodzić się z monetami, a także przechowywać je we właściwy sposób. Pamiętajmy – zarówno stan zachowania, jak i nieumiejętne czyszczenie monet może mieć ogromny wpływ na ich cenę.
Niezbędne akcesoria umożliwiające czyszczenie starych monet i przegląd kolekcji
W celu weryfikacji autentyczności i stanu zachowania monet niezbędne są podstawowe przyrządy, jak lupa, mikroskop i waga. Po krótkich oględzinach wprawny numizmatyk może ocenić zarówno stan zachowania, jak i autentyczność. Czasami jednak potrzebna jest dokładniejsza analiza. Wtedy z pomocą przychodzi lupa. Podstawową metodą weryfikacji autentyczności monet jest również sprawdzenie ich wagi. Kładąc monetę na wadze możemy stwierdzić, czy waga w znaczny sposób odbiega od wagi katalogowej danej monety. Należy również pamiętać, że monety, które były w obiegu, będą ważyły mniej ze względu na zniszczenia i wytarcia powstałe w czasie ich użytkowania. Kolejnym pomocnym przyrządem przy weryfikacji autentyczności monety jest grubościomierz.
Jak wyczyścić stare monety bez obawy o ich dotykanie?
Często początkujący zbieracze, zastanawiają się, w jaki sposób przenieść monetę lub wziąć ją do ręki. Najprostszym sposobem jest zastosowanie rękawiczek bawełnianych lub nitrylowych. Monety powinniśmy chwytać bezpośrednio za rant. Jest to element najmniej narażony na potencjalne zabrudzenia lub zarysowania. Dzięki nim mamy pewność, że nie pozostawimy na monecie odcisków palców ani zarysowań. Najbardziej podatne na tego typu uszkodzenia są monety kolekcjonerskie wybite stemplem lustrzanym.
Bezpieczne przechowywanie monet?
Monety kolekcjonerskie wymagają odpowiedniego sposobu przechowywania. Podstawową kwestią jest ich zabezpieczenie przed odziaływaniem czynników zewnętrznych, które mogłyby doprowadzić do ich uszkodzenia lub zniszczenia. Dodatkową funkcją jest ustrukturyzowanie zbioru i możliwość oglądania go w łatwy i przystępny sposób.
Jak powinny być chronione monety?
Innego sposobu przechowywania wymagają brakteaty, które wybijano na bardzo cienkich krążkach o dużej średnicy, a innego współczesne monety kolekcjonerskie wybite stemplem lustrzanym, które są bardzo podatne na zarysowania. Takie monety najczęściej przechowywane są w plastikowych kapsułach ochronnych. Dzięki temu, że kapsuły są przezroczyste, monetę można chwycić i obejrzeć ją z każdej strony. Docelowo kapsuły ochronne z monetami można poukładać na paletach lub w pudełkach. Należy zwrócić uwagę, że monety wybijane stemplem lustrzanym niezwłocznie po wybiciu są pakowane w przezroczystą, plastikową kapsułę ochronną. Zapobiega ona zarysowaniom i pozostawieniu odcisków palców. Monet takich nie powinno wyjmować się z kapsuł.
Więcej możliwości jest w przypadku monet wybitych stemplem zwykłym, które są mniej podatne na uszkodzenia. W takim przypadku monety możemy przechowywać w papierowych kopertkach, holderach, podstawowych lub klaserach. Ważnym jest zatem, aby wybrać taki sposób przechowywanie swojej kolekcji, który zapewni jej ochronę przed potencjalnymi uszkodzeniami, ale jednocześnie pozwoli na swobodne oglądanie i reorganizowanie zbioru.
Czyszczenie starych monet krok po kroku
Czyszczenie monet od dawna wzbudza u kolekcjonerów skrajne emocje. Każdy początkujący kolekcjoner chciałby, aby jego kolekcja była jak najbardziej okazała oraz atrakcyjna dla oka. Niestety, często zdarza się, że początkujący kolekcjonerzy uważają, że im moneta ma więcej połysku tym bardziej jest pożądana. Z tego powodu decydują się na czyszczenie monet domowymi sposobami. Przed podjęciem decyzji należy jednak dowiedzieć się, jak czyścić srebrne monety i inne numizmaty
Jak wyczyścić stare monety i medale
Najbardziej wartościowe monety kolekcjonerskie to takie, które wraz z czasu zachowały się w stanie najbardziej zbliżonego do menniczego. Takie monety faktycznie osiągają najwyższe ceny rynkowe. Trzeba mieć na uwadze, iż menniczy połysk, a połysk powstały na skutek nieumiejętnego wyczyszczenia lub wypolerowania monety to dwie zupełnie odrębne kwestie. Należy jednak pamiętać, że monety z biegiem lat i ze względu na warunki, w których były przechowywane często pokrywają się naturalną patyną lub na ich powierzchni zbiera się brud. Każdy doświadczony kolekcjoner zdaje sobie sprawę, że zarówno naturalna patyna, jak i brud na monecie nie umniejszają jej stanu zachowania, ani wartości rynkowej. Najważniejsza jest kondycja takich elementów jak relief, tło czy rant.
Początkujący kolekcjonerzy mając w rękach zabrudzoną lub pokrytą patyną monetę próbując nadać jej blasku, często podejmują nieumiejętny i destrukcyjny proces czyszczenia. Najczęściej odbywa się to w sposób mechaniczny przy użyciu różnego rodzaju szczotek, czy też szmatek, ewentualnie z pomocą przychodzą silne środki chemiczne używane w gospodarstwie domowym. Czyszcząc monety w ten sposób możemy je jedynie zniszczyć i w znacznym stopni obniżyć ich wartość. Po takim procesie monety najczęściej efektywnie się błyszczą, jednak nie ma to nic wspólnego z zegarowym połyskiem menniczym. Po dokładniejszych oględzinach, w zależności od wybranej metody czyszczenia, możemy dopatrzeć się na monetach licznych rys lub przebarwień powstałych na skutek reakcji chemicznych.
Czyszczenie monet tylko w niezbędnych przypadkach
Czyszczenie monet w umiejętny sposób jest dopuszczalne, ale tylko wówczas, gdy moneta naprawdę tego wymaga. Do sytuacji takich możemy zaliczyć pozostałości kleju na monecie. W takim przypadku możemy opuszkami palców wetrzeć kilka kropel mydła w płynie w powierzchnię monety, a następnie opłukać wodą destylowaną i osuszyć ręcznikiem papierowym. Kiedy na monecie występuje naturalna patyna lub zabrudzenia, nie powinniśmy czyścić takich monet. Cieszmy się ich naturalnym pięknem.
Powiązane artykuły
Walery Amrogowicz był bezsprzecznie postacią o wszechstronnych zainteresowaniach. Pracę urzędnika sądowego łączył z pasją kolekcjonerską i działalnością filantropijną. Gromadził dzieła sztuki i kaszubską sztukę ludową. Interesował się historią mennictwa i wspierał działalność towarzystw numizmatycznych. W roku 1928 zlecił wybicie prywatnych monet ozdobionych wizerunkiem Matki Boskiej Częstochowskiej. Więcej w naszym artykule.
Najogólniej mówiąc, justowanie monet polega na usuwaniu nadmiaru cennego metalu z numizmatu przy pomocy pilnika. Zwykle robiło się to przed wybiciem, na czystym krążku. Zdarzają się jednak przypadki, kiedy justowano już po wybiciu. Więcej na blogu.